ĐÔI NÉT VỀ TRUNG TÂM GDTX HUYỆN TỦA CHÙA

Tủa Chùa là huyện vùng cao của tỉnh Lai châu ( Nay là tỉnh Điện Biên). Trước đây Tủa Chùa có tên là Tả Chải, sau đó đổi tên là Tả Sìn Thàng. Theo nguyện vọng của nhân dân Châu Mường Lay, ngày 18/10/1955, Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa đã  ra Nghị định thành lập Châu Tủa Chùa trực thuộc khu tự trị Thái Mèo. Năm mươi ba năm qua, kể từ ngày thành lập cho đến nay, Đảng bộ và  Nhân dân các Dân tộc huyện Tủa Chùa luôn phát huy truyền thống đoàn kết, cần cù, thông minh anh dũng và sáng tạo trong cả những năm tháng đấu tranh chống giặc giữ nước và trong xây dựng Tổ quốc, quê hương. Trải qua biết bao biến cố, thăng trầm của lịch sử, Tủa Chùa đã không ngừng phát triển hòa vào những trang sử hào hùng của Dân tộc và nhất là trong công cuộc đổi mới và hội nhập.
 
Mặc dù đã phát triển về mọi mặt, nhưng Tủa Chùa vẫn là huyện đặc biệt khó khăn và nghèo của tỉnh Điện Biên mà nguyên nhân chủ yếu là do điều kiện tự nhiên, khả năng phát triển kinh tế xã hội và trình độ dân trí, chất lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế so với yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đổi mới. Những năm đầu mới thành lập huyện, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân các Dân tộc trong huyện còn gặp nhiều khó khăn, Giáo dục và đào tạo chưa phát triển. Hệ thống trường phổ thông còn ít, tỉ lệ mù chữ còn cao. Trình độ văn hóa của cán bộ cơ sở còn hạn chế. Huyện không có trường Trung học phổ thông. Hầu hết các em học sinh khi tốt nghiệp THCS muốn học lên trung học phổ thông đều phải đi học ở tỉnh hoặc ở các huyện khác. Vấn đề đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của nhiều gia đình và việc học tập của các em cũng như công tác đào tạo cán bộ của huyện. Trước yêu cầu cấp bách về phát triển giáo dục và nhu cầu học tập của cán bộ, nhân dân, Ban chấp hành Đảng bộ huyện Tủa Chùa đã chỉ đạo các cơ quan, ban ngành đoàn thể huyện chủ động tích cực phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban ngành ở tỉnh tham mưu thành lập một trường Thanh niên dân tộc và đến năm 1973 đổi tên thành trường Phổ thông lao động để thực hiện nhiệm vụ Bổ túc văn hóa cho cán bộ, công chức và nhân dân trong huyện. Trong suốt thời gian dài đi vào hoạt động,  trường Phổ thông lao động đã đáp ứng được yêu cầu về đào tạo để nâng cao trình độ học vấn cho cán bộ, công chức và nhân dân các dân tộc trong huyện. Đến năm 1991, do điều kiện kinh tế của nhân dân trong huyện còn nhiều khó khăn, cơ sở vật chất của nhà trường thiếu thốn, xuống cấp, trường bổ túc ở xa, nhà nội trú không có nên công tác tuyển sinh gặp phải vô vàn khó khăn. Ban Giám hiệu nhà trường đã cử cán bộ, giáo viên đến tận xã, bản tuyên truyền, vận động và tuyển sinh học viên về học văn hóa, nhưng số lượng học viên về học giảm dần và đến năm 1993 thì không có học viên nào học tập trong trường Bổ túc văn hóa nữa và trường tạm dừng hoạt động. Từ sau thời điểm đó, những học viên muốn học bổ túc văn hóa phải đi học tại trường Bổ túc Công nông của tỉnh hoặc các huyện khác. Từ năm 1995 trở lại đây, nhu cầu học tập của nhân dân dần tăng lên, nhưng do đi học ở xa nhà nên học viên đã gặp nhiều khó khăn, khó có thể theo học
 

Trung tâm GDTX huyện Tủa Chùa

Để đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân các dân tộc huyện Tủa Chùa và  thực hiện Quy chế Tổ chức hoạt động của Trung tâm Giáo dục thường xuyên, căn cứ vào đề nghị của UBND huyện Tủa Chùa và Sở GD&ĐT Lai Châu, ngày 01/12/1998 UBND tỉnh Lai Châu ( Nay là tỉnh Điện Biên) đã ra Quyết định số 950/QĐ-UB thành lập Trung tâm GDTX huyện Tủa Chùa trực thuộc Ủy ban nhân dân huyện. Đây là Trung tâm GDTX cấp huyện được thành lập đầu tiên trong tỉnh Lai Châu nên việc triển khai thực hiện nhiệm vụ còn bỡ ngỡ và gặp nhiều khó khăn. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ  của Trung tâm GDTX được quy định tại Quy chế của Bộ GD&ĐT, Trung tâm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ Bổ túc văn hóa, mà nhiệm vụ đó trước đây do trường Phổ thông lao động huyện đảm nhiệm và thực hiện thêm một số chức năng nhiệm vụ mới như bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ, đào tạo bồi dưỡng tiếng Dân tộc, tin học ứng dụng, đào tạo nghề cho lao động nông thôn, liên kết đào tạo Trung cấp chuyên nghiệp, Trung cấp nghề và một số hoạt động học tập đáp ứng nhu cầu của người học.

Từ những ngày đầu thành lập, Trung tâm gặp rất nhiều khó khăn về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác dạy và học. Khi đó trung tâm không có phòng học, không có phòng làm việc cho cán bộ giáo viên mà hoàn toàn học nhờ trường PTDTNT Huyện, do vậy phải bố trí học vào ca chiều và tối. Trang thiết bị dạy học hầu như không có. Đến năm 1999, sau một năm thành lập, được sự quan tâm chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Huyện, một số ban ngành trong huyện và Sở Tài chính đã đầu tư kinh phí làm 3 phòng học cấp 4, cung cấp bàn ghế học sinh, bàn ghế làm việc của giáo viên, trang thiết bị dạy học và  Trung tâm đã có cơ sở vật chất, địa điểm làm việc riêng mà vị trí đó là Trường PTDTNT hiện nay. Thật vui mừng và phấn khởi cho thầy và trò trung tâm, ngày  18/01/2002, Trung Tâm GDTX Huyện Tủa Chùa được tổ chức JICA/NFUAJ của Nhật Bản và Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Lai Châu đầu tư xây dựng, bàn giao và đưa vào sử dụng 1 nhà xây kiên cố gồm 10 phòng học có đầy đủ trang thiết bị dạy học như bàn ghế, bảng và thiết bị nghe nhìn, đồng thời được tiếp nhận cơ sở vật chất cũ của trường phổ thông dân tộc nội trú huyện. Trung tâm đã được UBND huyện và dự án JICA/ NFUAJ đầu tư kinh phí mua 10 bộ máy vi tính để có một phòng máy tính phục vụ giảng dạy Tin học cho cán bộ, công chức, nhân dân và học sinh trên địa bàn huyện. Với cơ sở vật chất hiện nay gồm 10 phòng học kiên cố, 3 phòng học cấp 4;  3 kho thư viện, thiết bị; 4 gian nhà làm việc; 8 gian nhà công vụ cho giáo viên, 16 gian nhà ở cho học viên nội trú, tuy còn thiếu một số phòng học chức năng nhưng cũng tạm đủ để trung tâm thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy chế hoạt động và phương hướng, nhiệm vụ đề ra hàng năm.

* Về đội ngũ giáo viên: Khi mới thành lập, trung tâm còn thiếu về số lượng và không đồng bộ về cơ cấu. Năm đầu Trung tâm chỉ được biên chế 5 đồng chí cán bộ giáo viên. Đến nay, Trung tâm được biên chế 18 cán bộ giáo viên, nhân viên, trong đó có 11 giáo viên trực tiếp giảng dạy bổ túc văn hóa. Đến tháng 1 năm 2007, thực hiện Quy chế tổ chức và hoạt động của Trung tâm GDTX do Bộ GD&ĐT ban hành, ngày 29 tháng 12 năm 2006 Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên ban hành Quyết định số 1477/QĐ-UBND chuyển giao Trung tâm GDTX cấp huyện về sở  GD-ĐT trực tiếp quản lý toàn diện.

Trong những năm qua, tuy cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn, đội ngũ cán bộ, giáo viên còn thiếu về số lượng, không đồng bộ về cơ cấu, nhưng dưới sự lãnh chỉ đạo sát sao của Sở GD&ĐT Điện Biên, Huyện ủy, Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân huyện Tủa Chùa, cùng với sự quan tâm tạo điều kiện và phối kết hợp của các cơ quan, ban ngành đoàn thể trong huyện, cấp ủy chính quyền các xã, thị trấn cùng với lòng nhiệt huyết, sự nỗ lực phấn đấu khắc phục mọi khó khăn của thầy và trò, trung tâm đã quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.  Cùng với sự phát triển các Trung tâm GDTX trong tỉnh, Trung tâm GDTX Huyện Tủa Chùa đã không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng.  Năm học đầu tiên khi thành lập, Trung tâm đã mở được 3 lớp (gồm các lớp 4,5,6) với tổng số 66 học viên. Nhiệm vụ chính của Trung tâm khi đó là bổ túc văn hoá cho đội ngũ cán bộ xã, bản và nhân dân trong huyện. Đến năm 2000, sau hai năm thành lập và đi vào hoạt động, trung tâm đã  có 39  Học viên tốt nghiệp bổ túc tiểu học, 120 học sinh học chương trình bổ sung kiến thức tiểu học để vào học lớp 6, bồi dưỡng kiến thức văn hoá cho  25  phụ nữ các xã trong huyện. Từ năm học 2000 - 2001, căn cứ vào Quyết định số 43 ngày 25/9/2000 của Bộ giáo dục và đào tạo ban hành quy chế tổ chức hoạt động của trung tâm Giáo dục thường xuyên, trung tâm đã triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy chế. Trung tâm đã đa dạng hóa các loại hình hoạt động và đào tạo, phối hợp với trường trung cấp nghề tỉnh Điện Biên mở các lớp đào tạo nghề ngắn hạn cho lao động nông thôn như nghề cắt may dân dụng, sửa chữa xe máy, sửa chữa điện dân dụng, kỹ thuật trồng trọt chăn nuôi. Liên kết với trường Trung cấp kinh tế - kỹ thuật tổng hợp tỉnh (Nay là trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật tỉnh Điện Biên) đào tạo trung cấp chuyên nghiệp, mở các lớp đào tạo bồi dưỡng tiếng dân tộc Mông, tin học ứng dụng trình độ A,  bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ và nhiều loại hình đào tạo khác. Đến nay, Trung tâm đã mở được hàng trăm lớp bổ túc văn hóa với hàng nghìn học viên; hàng trục lớp bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ xã, bản và cộng đồng với hàng trăm người; 10 lớp tiếng Dân tộc Mông cho 512 cán bộ, giáo viên, chiến sĩ ngành công an đang công tác trong tỉnh; hơn 30 lớp đào tạo tin học ứng dụng trình độ A, B cho 900 người, ( trong đó có nhiều đồng chí là lãnh đạo chủ chốt của huyện và lãnh đạo các cơ quan, ban ngành đoàn thể trong huyện); hơn 20 lớp đào tạo nghề ngắn hạn cho trên 700 lao động nông thôn; 4 lớp Trung câp Nông nghiệp với tổng số 251 học viên, 2 lớp Trung cấp nghề ( Kế toán và Lâm sinh) cho 48 học viên. Số học viên tốt nghiệp bổ túc tiểu học là: 195/198 đạt tỉ lệ 98%; tốt nghiệp BT THCS: 353/394 đạt tỉ lệ 97%; Tốt nghiệp BT THPT hơn 1230 học viên. Tỷ lệ Tốt nghiệp BTTHPT ngày một nâng cao: Năm 2009: 0%; năm 2010: 23.3%; năm 2011: 84.4%, năm 2012: 94.4%, năm 2013: 99.3%.  Đã có hơn 400 cán bộ đương chức và kế cận đã tốt nghiệp bổ túc văn hóa;  195 cán bộ cơ sở đã tốt nghiệp Trung cấp Nông nghiệp; Số học viên sau khi tốt nghiệp bổ túc văn hóa, trung cấp chuyên nghiệp là nguồn cung cấp cán bộ chủ chốt cho cơ sở của huyện nhà

Trong phong trào thi đua " Hai tốt", thầy và trò Trung tâm đã có nhiều cố gắng khắc phục những khó khăn để đạt được mục tiêu đề ra. Đảm bảo và duy trì tốt các nề nếp dạy và học. Trung tâm đã phát động phong trào thi đua lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn trong năm học, phát động phong trào thi đua lập thành tích chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11, tổ chức hội giảng cho các đồng chí giáo viên nhằm đẩy mạnh phong trào thi đua " Hai tốt ". Hàng năm, qua các đợt hội giảng đã có 90% số giáo viên đạt giáo viên dạy khá, giỏi cấp trung tâm. Tiêu biểu trong phong trào thi đua như cô giáo Hà Thị Nhài, Lê Thị Huế, Nguyễn Mạnh Tuân…

Đối với học viên, mặc dù còn nhiều khó khăn, thiếu thốn về vật chất nhưng đã cố gắng bám trường bám lớp, chăm chỉ học tập và rèn luyện tu dưỡng phẩm chất đạo đức, thực hiện tốt nội quy, quy chế của Trung Tâm, biết thương yêu và giúp đỡ nhau trong học tập và lao động.

Có thể khẳng định rằng trong gần 15 năm xây dựng và trưởng thành, cùng với sự phát triển cả về quy mô, chất lượng dạy và học không ngừng được nâng lên. Thật đáng trân trọng biết bao thông qua việc đa dạng hóa các loại hình đào tạo đã góp phần không nhỏ vào công tác đào tạo nguồn nhân lực, tạo cơ hội tìm việc làm tăng thu nhập cho lao động nông thôn. Nhiều học viên sau khi được học tập, đào tạo ở trung tâm hiện nay đã được bổ nhiệm các chức vụ quan trọng trong cấp ủy chính quyền cơ sở và một số ban ngành trường học trong huyện và nhiều đồng chí đã đảm nhiệm chức vụ quan trọng khác trong cấp ủy, chính quyền cơ sở.

Chúng ta thật đáng tự hào trong 10 năm qua, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên còn thiếu về số lượng, chưa đồng bộ về cơ cấu, nhưng với lòng nhiệt huyết và yêu nghề, nhiều thấy cô giáo và cán bộ quản lý đã khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được các cấp khen thưởng như đồng chí Vì A Hao - Phó giám đốc Trung tâm, Nguyễn Duy Hiệu - Giám đốc trung tâm, cô giáo Bùi Thị Vượng, Lương Thị Thủy và nhiều thầy cô giáo khác. Một số thầy cô giáo  đã công tác và trưởng thành từ trung tâm, nay chuyển công tác khác như thầy giáo Tòng Văn Vơi hiện đang công tác tại Ban Dân vận Tỉnh ủy Lai Châu.

Gần 15 năm chưa phải là khoảng thời gian dài, nhưng đã đánh dấu 1 bước quan trọng trong việc xây dựng và phát triển của Trung tâm. Những thành tích mà trung tâm đạt được trong 10 năm qua còn khiêm tốn nhưng nó đã đóng góp không nhỏ  vào sự phát triển chung trong công tác giáo dục và đào tạo của huyện nhà, góp phần thực hiện mục tiêu: " Nâng cao dân trí và chất lượng nguồn nhân lực".

Nhìn lại chặng đường xây dựng và trưởng thành, với những thành tích đã đạt được, suy nghĩ đến chặng đường sẽ đi tới trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo của huyện nhà nói riêng, của Tỉnh nói chung đã và đang không ngừng phát triển và hội nhập.  Để tiếp tục đào tạo ra những con người có đầy đủ phẩm chất đạo đức, trí tuệ, sức khỏe và có óc thẩm mỹ, tự chủ, năng động và sáng tạo, nhằm đạt được mục tiêu: " Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài", trên cơ sở đó hình thành hệ thống ngành học giáo dục thường xuyên hoàn chỉnh, đa dạng và linh hoạt đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân, phát huy những thành tích và kinh nghiệm đạt được trong những năm qua, Trung tâm GDTX Tủa Chùa xác định mục tiêu nhiệm vụ trong thời gian tới như sau:

Một là: Tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả cuộc vận động ‘Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; cuộc vận động “Hai không ",  phong trào thi đua " Hai tốt " và phong trào thi đua " Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực"; cuộc vận động" Mỗi thầy cô giáo là tấm gương về đạo đức, tự học và sáng tạo"

Hai là: Củng cố và tạo ra sự chuyển  biến cơ bản, toàn diện về mọi mặt. Xây dựng đội ngũ cán bộ giáo viên đủ về số lượng, đảm bảo cơ cấu, trình độ và chất lượng giảng dạy. Thực hiện tốt Chỉ thị số 40/CT-TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Bố trí tạo điều kiện tốt nhất để cán bộ giáo viên phát huy sở trường, năng lực trong công tác.

Ba là: Tổ chức điều tra nhu cầu học tập của cán bộ và nhân dân trong huyện từ đó xây dựng kế hoạch của đơn vị sát với  nhu cầu thực tế địa phương trên cơ sở những định hướng chiến lược phát triển kinh tế xã hội của huyện mà Nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện Tủa Chùa đề ra.

Bốn là: Đa dạng hóa các loại hình đào tạo, tăng cường liên kết đào tạo nghề; đào tạo trung cấp chuyên nghiệp; đào tạo, bồi dưỡng tin học, ngoại ngữ, tiếng dân tộc và các loại hình học tập, đào tạo đáp ứng nhu cầu học tập của cán bộ, nhân dân trên địa bàn.

Năm là: Hỗ trợ phát triển trung tâm học tập cộng đồng ở các xã, thị trấn.

Sáu là: Tranh thủ mọi nguồn vốn để đầu tư xây dựng, sửa chữa cơ sở  vật chất đảm bảo điều kiện tốt nhất cho hoạt động dạy, học và sinh hoạt nội trú của học viên. Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục.

Bảy là: Bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên trên địa bàn.

Tám là: Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho vcasn bộ, công chức cấp xã.